Ectoparasieten zijn die parasieten (ongedierte) die aan de buitenkant van het dier zitten, in tegenstelling tot de endoparasieten die in de darmen, dus in het lichaam voorkomen.
Er zijn slechts enkele luizen en mijten belangrijk bij postduiven:
- Lange luis;
- Kleine luis;
- Schachtmijt;
- Schurfmijt en
- Bloedmijt.
Lange luis
De lange luis kunnen we tegenkomen op de slagpennen en de dekveren van het hele lichaam. Bij de ziekte, wanneer de duif zelf de parasiet niet meer bestrijdt, zullen ze zich snel vermeerderen. Ook jonge duiven kunnen veel last van deze lange luizen hebben. De lange luis kan men goed zien bij het spreiden van een vleugel en wanneer de duif er veel heeft, ook op hals en kop en rug.
Kleine luis of stuitluis
De kleine luis of stuitluis is klein en rond.
Ook zij leeft van veerafval. Zij is schadelijker dan de lange luis daar ze veel irritatie (prikkeling, branderigheid) geeft en dient te allen tijde bestreden te worden. Wij vinden haar, als ze op het lichaam aanwezig is, aan de onderzijde van de dekveren bij de stuitklier, maar ook aan de onderkant van de dekveren van de hals. De stuitluis kan men alleen vinden door aan de onderkant van de dekveren van stuit en hals te kijken; men dient vrij vlug te zijn daar deze parasiet lichtschuw is en naar de andere kant loopt.
Schachtmijt
Bij de mijten is de belangrijkste de schachtmijt. Deze zit langs de schacht van de slagpennen en wel bij de witte slagpennen. Ook deze leeft van veerafval en geeft alleen irritatie.
De schachtmijt is het beste te zien wanneer men de vleugel tegen het licht houdt; ze zijn als kleine zwarte puntjes aan weerskanten van de schacht te zien.
Schurftmijt
De schurftmijt zien we gelukkig bijna niet meer.
Deze veroorzaakt veeruitval en is dan ook zeer schadelijk. Ze leeft aan de buitenkant van de veerschacht, in de veerfollikel. De schurftmijt is alleen onder de microscoop te herkennen.
Hebben de schachten van de (vanzelf) gevallen dekveren een verdikking dan is het vrij zeker dat deze mijt de oorzaak van het loslaten van de veer is. De veerschacht wordt verdikt en de veer wordt afgestoten. Er ontstaan kale plekken.In tegenstelling tot de zogenaamde kale borsten (die veroorzaakt worden door een mechanische beschadiging en alleen aan de voorborst voorkomt en waarbij kleine stukjes veer blijven zitten) zien we hier kale plekken aan de onderkant bij de borstbeenkam en op de vleugels, rug en hals.
Bloedmijt
De bloedmijt, ook de rode bloedluis genoemd, vinden we bij inspectie van de duif niet. Overdag zetelt ze in kieren en naden van het hok, ‘s nachts komt ze tevoorschijn en gaat bloedzuigen. Ze is zeer schadelijk door het bloedzuigen (vandaar de rode kleur) en door irritatie. Om ze te vinden, dient men ‘s nachts het hok te inspecteren en op en onder de zitstokjes te zoeken want de rode bloedmijt is alleen ’s avonds te vinden als kleine rode (zich snel voortbewegende) beestjes op en onder de zitstokken.
Andere parasieten, zoals vlooien en teken, komen bij postduiven nauwelijks voor.
Een postduif behoort geen enkele parasiet te hebben en we moeten dan ook zorg dragen dat ze vrij is van deze diertjes. Het gezegde van ‘het zijn er maar een paar, dat hindert niet’ is fout.
Bestrijding van ectoparasieten
De middelen waarmee we ectoparasieten en ook vliegen en muggen enz. bestrijden, noemen we insecticiden. Deze middelen dienen om de parasieten (insecten) te doden maar de duiven mogen er geen last van ondervinden. Worden verkeerde insecticiden gebruikt of wordt het middel verkeerd gebruikt, dan krijgen we moeilijkheden.
Wij moeten er voor zorgen de gebruiksaanwijzing die bijgesloten is of op de verpakking staat, nauwkeurig op te volgen.
Het gebruik van insecticiden dient tot een minimum beperkt te worden.Insecticiden zijn altijd giftig. Krijgen de duiven hiervan te veel dan kunnen er vergiftigingsverschijnselen optreden.
Gebeurt dat in kleine mate, dan zult u niets aan de vogel zien maar de vogel zal niet in topconditie kunnen komen! Is de vergiftiging erger dan zullen de duiven geen dons meer gooien en in de ergste gevallen zullen ze na enkele dagen sterven.
Insecticiden die momenteel aangeraden worden, hebben een bepaalde werkzame stof. Dus kijk eerst op de verpakking voor u een antiparasieten middel koopt.
Middelen die een langdurige werking hebben zijn af te raden, daar er dan gemakkelijk toch een vergiftiging kan optreden.
Wees voorzichtig met insecticiden (schadelijk voor kinderen en dieren) en lees de gebruiksaanwijzing zorgvuldig!
